Zuid-Frankrijk - bakermat van ‘Les Vins Méditerrannée’

Onlangs volgde een bont gezelschap wijnfanaten uit alle hoeken van Nederland de oproep van de Wijnstudio om naar Zuid-Frankrijk af te reizen. Een groep van oud-cursisten, sommeliers, wijn-bloggers en wijndocenten ging samen op zoek naar de oorsprong van mediterrane wijnen met het doel om binnen enkele dagen meerdere topdomeinen te gaan bezoeken. De reis naar het diepe Zuiden was voor velen al een avontuur. Men vroeg zich af of de gastvrijheid op de schepen van de Grieken, die 600 voor Christus Massalia hebben gesticht - het huidige Marseille - vergelijkbare was met die van het management van Ryanair in de omgang met zijn levende vracht. Een belevenis op zich!

Net bijgekomen van de reis werden wij wakker geschud door de Mistral, een koude noordenwind met windstoten tot soms 100 kilometer per uur. Dan hoef je geen koffie meer, 5 minuten met vriend Mistral en je bent klaarwakker. De zilte lucht van de Provence achter ons latend trekken wij naar het prachtige ruige landschap ten Noorden van Marseille en het duurde niet lang voordat de blikvanger van de dag opdook aan de rechterkant: de 1912 meter hoge Mont Ventoux, vooral bekend om zijn kale maanlandschap met jaarlijks miljoenen zwetende fietsers. Voor ons was de wind die dag te sterk voor een fietstocht. Daarom besloten wij om te gaan proeven, het was toch al 10.00 uur in de ochtend, de beste tijd hiervoor.

Het eerste domein van de dag legt de lat meteen hoog. Château de Beaucastel, gelegen in de gemeente Courthézon aan de Zuidelijke Rhône waar op rond 70 hectaren volgens familietraditie onder ander rode Châteauneuf-du-Pape wordt geproduceerd welke tot de allerbeste wijnen uit dit gebied behoort. Het bijzondere van dit volledig biologisch werkende domein - sinds meerdere generaties eigendom van de familie Perrin - is dat alle 13 toegestane druivenrassen ook daadwerkelijk tot een wijn worden geassembleerd. Na een bezoek aan de wijngaarden met de opnieuw verfrissende Mistral begeven wij ons via de wijnmakerij naar de indrukwekkende kelders waar duizenden flessen liggen te rijpen. We hebben het niet lang koud want de wijnen hebben een behoorlijke portie alcohol, overigens zonder dat het iemand stoort. Wij proeven ons door diverse jaargangen heen en ontdekken de invloed van rijping op de smaak van de wijn, van de jeugdige jaargang 2016, via de 2008 tot de beroemde jaargang 2001. De 2008 valt het meest in de smaak omdat alles nog aanwezig is, zoals primaire fruitaroma’s - bramen en zwarte kersen, secondaire smaken zoals vanille en ceder van het rijpen op houten vaten, en tertiaire aroma’s zoals gedroogd zwart fruit van de tijd op fles. Super complex, wat een feest!

Na een korte nacht in het nabijgelegen Orange bezoeken wij het volgende topwijngoed, Domaine de Trévallon. Wij verhuizen van de Zuidelijke Rhône naar de Provence. Gelegen in het dorpje Saint-Etienne-du-Grès heeft architect Eloi Dürrbach in 1973 dit pittoreske wijndomein op de landerijen van zijn voorouders opgericht. Wat een mooie omgeving, wat een plaatje, zo mooi, wij willen hier nooit meer weg! Op de 17 hectaren biologisch bewerkte wijngaarden staan de blauwe cabernet sauvignon en syrah en de witte marsanne, roussanne, chardonnay, grenache blanc en clairette. Er zijn dus ook ‘maar’ twee wijnen in de verkoop: een rode en een witte! Samen met Ostiane, de dochter van Eloi, proeven wij deze twee wijnen. Bijzonder overtuigd zijn we door de kwaliteit van de witte, een absolute grootheid. Rijp en rijk, elegant, veelzijdig, een gedicht van een wijn. Jammer dat er slechts zo weinig van worden gemaakt.

Op de laatste dag van onze reis verheug ik mij al heel lang. Le Grand nom du Languedoc, Mas de Daumas Gassac binnen de gemeente Aniane ten noordwesten van Montpellier. Toen de Parijse handschoenenfabrikant Aimé Guibert in 1971 dit mooie stukje land heeft kunnen kopen dacht hij nog niet aan het maken van vergist druivensap. Een bezoek van Henri Enjalbert uit Bordeaux gooide het leven van Aimé op zijn kop. De geoloog uit Bordeaux ontdekte een uniek terroir met een 20 meter dikke laag van vulkanische oorsprong. Henri beloofde aan Aimé dat op dit stukje land binnen het gebied Terrasses du Larzac een echte topwijn gemaakt kan worden. En zo gebeurde het dat Aimé met ondersteuning van de beroemde Franse oenoloog Émile Peynaud aan een ‘iconwine’ begon te sleutelen.

Meer dan 50 kleine wijngaarden met 40 verschillende druivenrassen binnen een gebied van 1000 hectaren bossen betekent pure biodiversiteit. Chemische of synthetische middelen worden niet gebruikt, geoogst wordt met de hand, het ploegen geschiedt met behulp van paarden, allemaal om de natuur zo duurzaam mogelijk te benaderen.

De rode topwijn van Mas de Daumas Gassac is een wijn die decennia kan rijpen, net zoals de wijnen van Château de Baucastel en Domaine de Trévallon pas na jaren wachten op hun best zijn.

Tijdens het eindeloze wachten op het vliegveld van Marseille zonder enige informatie wanneer het uren vertraagde toestel ons eindelijk naar huis gaat brengen vragen wij ons af of de Ierse prijsvechter ook nog beter gaat worden met de tijd…